هیجان و شور ناشی از دانستن چیزی که دیگران آن را نمی دانند شاید در وهله اول خوشایند باشد اما چالش های مخصوص خود را به همراه دارد. این شور و شوق برآمده از هوش سرشار است که همیشه نتایج مثبتی ندارد، افراد باهوش هرچند مورد غبطه دیگران واقع می شوند اما در زندگی با موانع و چالش های بسیاری مواجه می شوند که افراد عادی از آن ها مصون هستند.
هوش یک مفهوم چند بعدی است و از دید افراد مختلف، منظرها و فاکتورهای گوناگونی دارد و همین مسئله تعریف هوش را سخت می کند اما اگر هوش را بر حسب نمره و ضریب هوشی که فرد در آزمون هوش دریافت می کند، بسنجیم پس می توانیم ویژگی ها و طبقه بندی هایی را برای این افراد ارائه دهیم.
ویژگی ها و چالش های افراد باهوش
شاید تصور توده مردم از یک فرد باهوش کسی است که در کلاس درس گوش به زنگ و آماده جواب دادن به سوالات استاد است اما گاهی واقعیت مغایر با این تصور است. افراد هوشمند برخلاف آنچه که تصور می شود با چالش ها و دردسر های به خصوصی دست و پنجه نرم می کنند که در این مقاله قصد داریم به بررسی برخی از این مشکلات بپردازیم.
- فرد باهوش مسائل را چند جانبه می بیند و به صورت گسترده تحلیل می کند و اینکار به این دلیل است که می خواهد جهان و پدیده های آن را بهتر بشناسد. یکی از سوالاتی که ذهن افراد باهوش را درگیر می کند این است که چرا ترتیب شرایط دنیا، چیدمان دنیا و پیوستار اتفاقات بدین شکل است؟ چرا به شکل دیگری نیست؟
- افراد باهوش ضریب هوشی بالایی دارند و به همین علت دستاوردهای تحصیلی و علمی زیادی به دست می آورند، معمولا رهبر و لیدر می شوند و در برخی از مسائل پیشتاز و پیش قدم هستند.
- فرد باهوش از بحث ها و صحبت های بی هدف خسته می شود، همانطور که النور روزولت می گوید ذهن های بزرگ درمورد ایده ها بحث می کنند و ایده پردازی می کنند، ذهن های معمولی درمورد رویدادها بحث می کنند و ذهن های کوچک در مورد مردم صحبت می کنند. بنابراین افراد باهوش جذب مسائل کوچک و پیش پا افتاده نمی شوند به عنوان مثال آن ها دوست ندارند در مورد بازی فوتبال میان دو تیم یا مراسم ازدواج آشنایان صحبت کنند بلکه دوست دارند درمورد مسائلی مانند هنر، علم، ادبیات، صنعت و… که حاوی خلاقیت و ایده است، صحبت کنند.
- سیر فکری این افراد حول محور مسائل انتزاعی، عمیق و چالشی می چرخد آن ها بیشتر در مورد مسائل انتزاعی به تفکر می پردازند.
- افراد باهوش در انتخاب کلمات دقت می کنند و هر کلمه ای را استفاده نمی کنند، آن ها معمولا دیگران را مفرد خطاب نمی کنند و از افعال جمع استفاده می کنند.
- این اشخاص بیش از آنکه حرف بزنند، فکر می کنند بنابراین محتاط به نظر می رسند زیرا بنابر اقتضاعات و ضروریات حرف می زنند به همین دلیل حرفشان اغلب منطقی است.
- این افراد سکوت های طولانی تری نسبت به سایر افراد دارند زیرا در حال تجزیه و تحلیل افکار و ایده های خود هستند و به همین سبب از بیرون سرد، خشک و غیر اجتماعی دیده می شوند.
- آن ها در موقعیت های اجتماعی دست و پاچلفتی به نظر می رسند. بنابر تحقیقات اقای دیویدسون افراد با افزایشIQ دچار کاهش در EQ می شوند دلیل این امر این است که IQ و EQنمی توانند در یک سطح قرار بگیرند و با افزایش IQ اگر سطحEQ فرد متوسط باشد، دست و پاچلفتی و غیر اجتماعی به نظر می رسد.
- انسان های باهوش بیشتر ایده پردازی می کنند تا کار عملی به عبارت دیگر آن ها ایده و نظر ارائه می دهند و از درگیری فیزیکی احراز می کنند.
- این افراد برای پیدا کردن دوست دچار سختی و چالش می شوند زیرا اغلب مردم در برابر هوش بالا احساس ترس و کمبود می کنند و تصور می کنند که دوستی با افراد باهوش سخت و طاقت فرساست بنابراین افراد باهوش تنها و منزوی می شوند.
- افراد باهوش زیاد اهل گردش و مهمانی رفتن نیستند و ماندن در خانه را ترجیح می دهند، شلوغی آن ها را آزار می دهد و موقعیت های اجتماعی برایشان ناخوشایند است.
- این افراد گاهی دچار کاهش اعتماد به نفس و کاهش خودباوری می شوند زیرا مسائل بیرونی و درون ذهنی آن ها دچار تعارض شده و عدم حل این تعارض اعتماد به نفس آن ها را کاهش می دهد.
- این افراد تحلیلگر هستند و از کنار مسائل ساده نمی گذرند در واقع آن ها بر اثر تحلیل زیاد مسائل، انرژی خود را از دست می دهند و برای سایر مسائل انرژی ندارند.
- ذهن این افراد همواره تشنه تمرین است و دوست دارند همواره چالش و ممارست داشته باشند و این تمرین ذهنی برای آن ها نه تنها جنبه لذت بلکه جنبه ضرورت دارد. آن ها مدام در حال ورزیده کردن عضلات ذهنی و حل کردن معماها و معضلات هستند به همین علت کارهای روزمره و عادی آن ها را خسته می کند.
این افراد همیشه برای موفقیت احساس فشار روانی مضاعف می کنند زیرا از طرفی از خود انتظار دارند و از طرف دیگر دیگران از آن ها انتظار دارند. گفتن جملات ساده ای مانند” شما که مثل همیشه در امتحان نمره کامل خواهی گرفت مطمئن هستم در آزمون استخدامی قبول می شوی” به این افراد موجب می شود تا آن ها تصور کنند جایگاه خاصی نزد دیگران دارند و باید به هر قیمتی آن جایگاه را حفظ کنند و این موجب می شود احساس نامتکامل بودن و کمبود در آن ها قوت یابد و آن ها را به سمت کمال گرایی و ترس از شکست سوق می دهد.
گاهی افراد باهوش را بر اساس ضریب هوشی باز تعریف می کنند و این موجب محصور شدن و افول خلاقیت در آن ها می شود و گاهی نیز آن ها به سبب برچسب هایی از قبیل غیر اجتماعی، منزوی، سرد، خشک و… به سمت افسردگی، عدم دوست داشتن خود و کاهش اعتماد به نفس سوق پیدا می کنند بنابراین هر انسان باهوشی باید خودش را بازتعریف کرده و اجازه اینکار را از دیگران سلب کند تا آسیب نبیند.